# 55 # 56 # 57 # 58 # 59 # 60 # 61 # 62 # 63 # 64 # 65 # 66 # 67 # 68 # 69 # 70 # 2021|1 # 2021|2 # 2021|3 # 2021|4 # 2022|1 # 2022|2 # 2022|3 # 2022|4 # 2023|1 # 2023|2 # 2023|3 # 2023|4 # 2024|1 # 2024|2

April - Mei - Juni 2022

De PF’s van Martin R. Baeyens

Karl Vissers

Opdrachten voor nieuwjaarswensen en gelegenheidsgrafiek worden zeldzaam.

Martin wijst erop dat het soms droevig gesteld is met de doordeweekse nieuwjaarskaarten die in brievenbussen worden gedropt. Hij verstuurt zijn PF’s enkel naar geadresseerden die een artistieke kaart waarderen.

Doorgaans heeft het beeld betrekking op wat er dat jaar heeft plaatsgevonden. Dat kan een ontmoeting zijn, een actuele gebeurtenis of een reiservaring. Veel van zijn PF’s gaan over zijn Chinareizen, tot dusver negentien in totaal.

Of het nu grafische vormgeving betreft, een schilderij, een grafiekblad, een ex libris of een wenskaart, de basisvereisten zijn voor Martin R. Baeyens steeds dezelfde: het ontwerp moet origineel en persoonlijk zijn.

Dit is uiteraard niet de eenvoudigste weg. Soms gaat hij op zoek naar welk ontwerp voor een bepaald thema eerder door anderen werd gemaakt, en dan kiest hij bewust voor een totaal andere weg.

Een merkwaardig ex librisreeks

Jack van Peer

Voor de vier kleinkinderen van Jack van Peer en Anita Thys ontwierp de Slovaakse grafica Katarina Vasickova een kwartet ex librissen dat als thema ‘het oordeel van Paris’ heeft.

Het gegeven dat de opdrachtgevers vier kleinkinderen hebben, drie meisjes en een jongen, leek hen een mooi uitgangspunt om van dit populaire mythologische verhaal een eigentijdse versie te laten creëren met een relativerende ondertoon, op het lijf geschreven van hun vier oogappels, in een geest van verbondenheid zonder twistappel.

Decadentisme in het Ex Libris

deel 6: afgunst of jaloezie?

Jack van Peer

In voorgaande afleveringen van deze reeks heeft de auteur zich aan de hand van ex librissen uit zijn collectie reeds gebogen over eerder asociale menselijke gedragingen als gulzigheid, hoogmoed, lust, woede en luiheid.

Daarbij was vooral de ervaring van decadentie zijn uitgangspunt: zowel emoties die door de beeldentaal van de ontwerper worden opgeroepen, als deze die meer eigen zijn aan het uitgebeelde thema.

De behandelde menselijke onhebbelijkheden zijn vast geen voorwerp van jaloezie of afgunst. Laat nu jaloersheid, afgunst en nijd op zich even verwerpelijke karaktertrekken zijn, die net als de vorige kwalijke gedragsvormen opvallend vaak in boekmerken opduiken.

Volgens Wikipedia wordt invidia in de laat-gotische en renaissance-iconografie steevast gepersonifieerd als vrouw, vaak met een slang die om haar borst gerold zit en in haar hart bijt.

De naar Chicago uitgeweken Oekraïner Oleksiy Fedorenko heeft zich duidelijk door de vernoemde iconografie laten inspireren.

Quo vadis, ex libris? Waar eindigt het?

Lodewijk Deurinck

Met ‘het’ wordt in de titel de grootte van het huidige ex libris bedoeld. De afmetingen van ons geliefd verzamelobject lijken steeds verder uit te dijen.

Kent het boekmerk dan echt geen grenzen meer?

Het ex libris is toch in eerste instantie bedoeld en besteld om in een boek te worden aangebracht? Hebben we dan alleen nog maar boeken van reusachtige afmetingen?

Tot nu toe heeft de FISAE hierin geen standpunt ingenomen. Graphia heeft jaren geleden al aangedrongen op een maximum formaat van 13 bij 13 cm.

Misschien moet men toch echt eens proberen een maximumformaat te definiëren, niet alleen voor de afbeelding, maar ook voor de drager ervan?

Romain Van Hautekerke

Blijf naïef optimisme aan de dag leggen!

Jack van Peer

De naam Romain Van Hautekerke doet wellicht niet meteen bij iedereen een belletje rinkelen.

Romain beweegt zich nochtans reeds decennia in ex-libriskringen, maar het dient gezegd dat hij slechts zelden aanwezig is op buitenlandse ruilbijeenkomsten.

Deze 74-jarige ex-librisverzamelaar is een bezige bij, die bovendien verankerd is in heel wat professionele en culturele verenigingen, en engageert zich daar telkens wanneer hij een meerwaarde kan betekenen. Het is blijkbaar dringen aan zijn deur.

Romain werd in 1948 geboren in de Antwerpse rand, waar hij ook college liep. In 1971 studeerde hij af als apotheker aan de rijksuniversiteit van Gent.

Een jaar later installeerde hij zich meteen als ‘officina-apotheker’ in Temse, waar hij nog steeds is gehuisvest.

Italië ligt Romain heel nauw aan het hart, en zijn Latijn-Griekse humanioraopleiding is daar wellicht niet vreemd aan.

In 1990 werd hij medestichter van de vereniging Anfiteatro, amici della cultura italiana. Sedert enkele jaren is hij daarvan ook de voorzitter. Niet verwonderlijk dus dat veel van zijn opdrachten een Italiaanse achtergrond hebben.

Zo enthousiast als hij uitweidt over zijn ex-librisonderwerpen, zo nuchter spreekt hij over het verzamelen en over zijn verwachtingen omtrent het ex-librisgebeuren.

Oleg Dergachov

Of de delicate kunst van het transplanteren

Benoit Junod

Wie graag tuiniert en van planten houdt, heeft het vast al eens meegemaakt dat een plant in een andere pot moest worden gezet.

Soms heeft de plant daar een hekel aan, verdort ze en sterft ze af.

Soms zegt de plant dank u wel en begint ze pas werkelijk te bloeien.

De eerste keer dat Oleg Dergachov werd overgeplant, was vanuit zijn geboorteplaats in Rostov aan de Don - in het zuidelijke federale district van Rusland - naar Kiev, waar hij opbloeide op de afdeling Boekontwerp van de Oekraïense Kunstacademie en waar hij in 1984 zijn masterdiploma in grafische kunsten en boekontwerp behaalde.

Oleg schrijft over zijn kunst:

Ik houd van alle technieken en media: beeldhouwen, drukken, schilderen. Het is niet zozeer de vraag hoeveel tijd ik aan elk genre besteed, ik doe elke dag wat ik prettig vind. Ook houd ik van humor. Ik wil beelden creëren die mensen helpen om stress en alledaagse problemen te weerstaan. Kunst is een echte treasure!

Bij elke stap van het delicate transplantatieproces is Oleg gegroeid en gerijpt in zijn kunst. Men kan hem alleen maar toewensen dat hij ten volle zal profiteren van zijn Franse verpotingsfase.

Pawel Binczycki

Overgangsfossielen

Martin R. Baeyens

Baeyens is steeds op zoek naar ex librissen van kunstenaars met een eigen visie, kunstenaars die zich vooral niet schuldig maken aan plagiaat, die geen werk maken in de lijn van een collega en niet gewoon prenten creëren omdat ze goed in de markt liggen.

Als jurylid in internationale wedstrijden ziet hij jammer genoeg veel ex librissen passeren die niet aan deze noodzakelijke en vernieuwende criteria beantwoorden.

De Pool Paweł Bińczycki is beslist een originele ontwerper. Voor dit artikel werd hem digitaal naar zijn visie op kunst in het algemeen gevraagd en hem ook enkele vragen gesteld die onmiddellijk met het ex libris te maken hebben.

Bij het ontwerp van digitale ex librissen gebruikt hij modules die vergelijkbaar zijn met de manier waarop hij linosneden ontwikkelt, en die vult hij aan met tekst en met grijstinten.

De artistieke betrachting is om een zeker optisch effect te creëren en om de werken op zulk een specifieke manier uit te bouwen dat ze als het ware beginnen te trillen, waardoor een min of meer zichtbaar moiré-effect ontstaat. Die ontwerpen noemt hij ‘transitional forms’.

RECENTE EX LIBRISSEN

De redactie

In iedere uitgave worden een 10-tal recente ex librissen gepubliceerd die op diverse ruilmomenten werden ontdekt.

IK ZOU WEL EENS WILLEN WETEN

Dirk Mattelaer

De Russische kunstenaar Alexander Lytkin heeft onlangs voor Dirk Mattelaer een lithografisch ex libris ontworpen dat de titel Het Paard van Troje meekreeg.

Het ontwerp roept onmiddellijk een aantal vragen op, bijvoorbeeld waarom het beeld eigenlijk een tank is, waarom het een geruite achtergrond heeft meegekregen, waarom enkel een paardenkop is afgebeeld, of er een kip in die kop zit, of de lijnen naar de letters van Dirks naam naar een medische schets verwijzen, waarom de krijgers aan de buitenkant zitten, en bovenal: heeft Poetins strijdlust hier iets mee te maken?

We legden de vragen voor aan de titularis!

Eindelijk een overzicht van het Belgische ex libris!

Tony Oost

Het heeft lang geduurd, maar eindelijk verschijnt deze herfst waar velen al jaren naar uitkijken. Eindelijk, zuchten de ex-librisverzamelaars.

Eindelijk, zuchten de liefhebbers van klein grafiek. En eindelijk, zucht ook de auteur Karl Vissers: het boek is af!

Karl Vissers heeft uitstekend werk geleverd.

We verwachten dat de uitgave een groot succes tegemoet gaat bij ex-librisverzamelaars, liefhebbers van klein grafiek en natuurlijk ook bij de kunstliefhebber in het algemeen, die met deze publicatie waardering krijgt voor een bijzonder segment van onze Belgische kunstproductie.

Een echte aanrader en een ideaal geschenk!

Jaarlijks abonnement, 4 nummers van Graphia

België: € 50

op rekening
IBAN BE92 0689 4147 1923 Belfius op naam van:

Graphia vzw.
Bruin de Beerlaan 23
9111 Belsele
België

andere landen: € 60

bij voorkeur in EURO op rekening
IBAN BE92 0689 4147 1923 Belfius
op naam van:

Graphia vzw.
Bruin de Beerlaan 23
9111 Belsele
België

De volledige artikels kan je lezen in Graphia, tijdschrift voor ex-libriskunst, nummer 2022|2.

Dit prestigieuze tijdschrift in kleurendruk en in A4- formaat is één van de belangrijkste documentatiebronnen over ex-libriskunst in de Nederlandse taal.

Het verschijnt vier keer per jaar. Elke aflevering telt minstens 48 bladzijden en ruim 90 kwaliteitsgetrouwe afbeeldingen.

In de teksten wordt werk van ex-libriskunstenaars voorgesteld, worden trends en activiteiten in de ex-libriswereld besproken en boekmerken inhoudelijk geanalyseerd.

Het blad wil vooruitkijken, maar vergeet niet terug te blikken op historische ontwikkelingen en oude bronnen. Boekmerk wordt eveneens in het buitenland verspreid met samenvattingen in het Duits, Engels, Frans en Italiaans.